Türkiye’nin Sürücüsüz Araçlara Hazırlığı
Yasal Çerçeve
Resmi Gazete’de yayımlanan yönetmelik, otonom araçların kullanımına yönelik yasal ve teknik altyapıyı belirliyor. Bu düzenleme, Avrupa Birliği’nin ilgili tüzüğü temel alınarak hazırlandı.
Türkiye’ye gelen ve tam otonom sürüş sistemleriyle donatılan araçlar, belirlenen kriterlere uygunluğu göstermek için tip onayı almak zorunda olacak.
Kullanım Senaryoları
Otonom araçlar, üç farklı kullanım senaryosunda değerlendirilecek:
- Belirli alanlarda insan veya mal taşımacılığı için tasarlanan çift modlu tam otonom araçlar
- Sabit güzergahlarda yolcu veya mal taşımacılığı için tasarlanan tam otonom araçlar
- Belirli otopark tesislerinde araç park etme uygulamaları için çift modlu tam otonom araçlar
Otonom Sürüş Seviyeleri
Otonom sürüş sistemleri, beş seviyeye ayrılıyor:
- Seviye 0: Sürücü tam kontrolde
- Seviye 1: Belirli fonksiyonlar otomatikleştirilmiş, ancak sürücü kontrolü elinde tutar
- Seviye 2: Gaz, fren ve direksiyon kontrolü otomatikleştirilmiş, ancak sürücü dikkatli olmalıdır
- Seviye 3: Bazı sürüş görevleri tamamen otomatikleştirilmiş, ancak sürücü müdahale edebilir
- Seviye 4: Hemen hemen tüm sürüş görevleri otomatikleştirilmiş, ancak belirli sınırlamalarda sürücü müdahalesi gerekebilir
- Seviye 5: Tüm sürüş görevleri otomatikleştirilmiş, sürücü müdahalesi gerekmez
Beklenen Faydalar
Dünya Sağlık Örgütü verilerine göre, her yıl 1,35 milyon ölümlü trafik kazası meydana geliyor ve bunların %95’i insan hatasından kaynaklanıyor. Otonom sürüşün bu kazaları önemli ölçüde azaltacağı tahmin ediliyor. Ayrıca otonom araçlar, trafik sıkışıklığını azaltabilir, yakıt verimliliğini artırabilir ve ulaşım erişilebilirliğini iyileştirebilir.